Briljant bodemdier #1: de oorworm

Briljant bodemdier #1: de oorworm
Een oorworm: is dat zo’n insect met een gemeen achterwerk dat in je oor kruipt wanneer je slaapt?
Oorwormen hebben niet per se een goede reputatie. Deze kruipende diertjes zijn klein, kriebelig, hard en hebben een soort scherpe tangetjes aan hun achterste die omhoog krult als je in de buurt komt. De naam zit ze ook niet mee, waaraan het fabel geplakt zit dat ze in mensenoren eitjes zouden leggen en aan ons brein zouden knagen. Niet bepaald knuffeldiertjes dus. Maar wij vertellen jullie graag waarom dit bodemdier het knuffelen waard is en het een van onze favoriete bodemdieren is.

Om maar meteen het negatieve stigma over de oorworm uit de wereld te helpen: oorwormen hebben niks met oren (en zijn ook helemaal geen worm!) en hun tangachtige achterlijfaanhangsel is alleen om indruk te maken op roofdieren en potentiële partners. De tangetjes zijn zeer zwak en kunnen ze je slechts zachtjes mee knijpen, iets wat je als mens nauwelijks voelt. Het dier gebruikt het om zijn vijanden, zoals loopkevers, af te weren. Daarnaast gebruikt een mannetjesoorworm zijn scherpe achterwerk om een vrouwtje te versieren. Het mannetje trommelt ermee op het achterlijf van het vrouwtje in kwestie, waarna hij haar er vervolgens mee aait. Vindt zij hem ook leuk? Dan laat ze dat weten door aan zijn achterwerk te knabbelen.

Oorwormen leven in vochtige omgevingen, zoals tussen boomschors en houtsnippers, onder stenen, tussen bladeren en in zaaddozen. Overdag verstoppen ze zich en in de nacht komen ze tevoorschijn om voedsel te zoeken. Ze zijn alleseters maar hun favoriete eten bestaat uit plantenresten en zowel levende als dode dieren zoals bladluizen, fruitmotten, bladvlooien en -rollers, schildluizeninsecten. Insecten dus die graag onze fruit en groentegewassen eten. Daarom ook weer een reden om van ze te houden. 

Een laatste, en misschien wel belangrijkste reden waarom wij de oorworm als een van onze favoriete bodemdieren zien: oorwormen zijn echte compost makers. Ze zetten organisch materiaal om in kleinere afvalproducten, wat vervolgens door bacteriën en schimmels verder wordt afgebroken. 

Denk je dat je weinig oorwormen in je tuin hebt? Ga naar ze op zoek als de zon onder is. Want ook bij ons op de kwekerij zien wij de oorwormen overdag weinig, omdat zij vooral in de nacht uit hun nesten komen. Mocht je er dan nog weinig tellen, dan kun je een oorwormenpotje maken. Hier zie je hoe je dat doet: