Waarom we Latijnse namen voor planten gebruiken

Waarom we Latijnse namen voor planten gebruiken

Regelmatig krijgen wij op de kwekerij de vraag waarom we Latijnse namen gebruiken voor planten in plaats van Nederlandse namen. Het gebruik van Nederlandse plantennamen kan inderdaad heel handig zijn, aangezien die meer tot de verbeelding spreken omdat het uit woorden bestaat die we kennen. Denk aan zonnebloem of zeepkruid. Toch wordt wereldwijd de Latijnse benaming gebruikt door plantkundigen. Wij leggen uit waarom!

Allereerst is het gebruik van Latijnse namen voor internationale communicatie handig, bijvoorbeeld tussen kwekers of wetenschappers zoals taxonomen en botanici. De Latijnse taal is een dode taal en verandert niet, en is dus universeel toepasbaar. Ook gebruiken we het liefst Latijnse namen omdat Nederlandse namen misleidend kunnen zijn. Zo krijgen we regelmatig de vraag: verkopen jullie ook Zonnehoed? Vaak wordt dan de Echinacea bedoeld, maar ook Rudbeckia heeft als Nederlandse naam de Zonnehoed. 

Zonnehoed - Echinacea ‘Alba’ en Zonnehoed - Rudbeckia ‘fulgida var. deamii’

Schildpadbloem - Chelone Obligua en Schildpadbloem - Penstemon ‘Catherine de la Mare’

Soms zijn de Nederlandse namen verwarrend op het gebied van eetbaarheid. Is gele kamille, net als kamille, ook eetbaar? Nee, Gele Kamille is van de niet eetbare Anthemis familie.

Echte kamille - Matricharia camomilla en Gele Kamille - Anthemis ×hybrida 'E.C. Buxton'

Andere voorbeelden van verwarrende Nederlandse plantennamen zijn asters en zomerasters, lavendel en reuzenlavendel en echte kamille en gele kamille.

Reuzenlavendel - Perovskia ‘Blue Spire’  en Lavendel - Lavandula angustifolia

Zomeraster - Kalimeris incisa ‘Queen Charlotte’ en Aster - Aster cordifolius ‘Silver Spray’

Daarnaast geven Nederlandse namen nooit de specifieke soort aan, oftewel de variëteit. Als iemand bijvoorbeeld op zoek is naar een duizendblad, is belangrijk te weten welke kleur en dus naar welke variëteit van de duizendblad deze persoon op zoek is. Denk bijvoorbeeld aan de Achillea 'Terracotta' die, je raadt het al, terracotta kleurig is.

Andersom kan het soms ook tot verwarring leiden. Zo vallen de kruipende boterbloem en de vlottende waterranonkel beiden onder de ranonkelfamilie (Ranunculus), ook al lijken de Nederlandse namen niet op elkaar! En zo krijgen we op de kwekerij regelmatig de vraag of alle saliesoorten eetbaar zijn, omdat ze allemaal salvia heten.

Hoe is de planten benaming dan precies opgebouwd? Elke plantensoort bestaat uit twee of drie namen. De eerste is de geslachtsnaam: een zelfstandig naamwoord bestaande uit 1 woord. De tweede naam is de soortnaam: een bijvoeglijk naamwoord bestaande uit 1 of 2 woorden verwijzend naar de eigenschap van de plantensoort. Planten worden namelijk onderscheiden vanuit hun kenmerk. Kenmerken van planten geven aanwijzingen over hun onderlinge verband en hoe een soort ontstaan is. Deze specifieke eigenschappen worden beschreven in het Latijns. Bijvoorbeeld: officinalis betekent geneeskrachtig, sempervivum betekent altijd levend (winterhard dus), negro betekent zwart en minor betekent klein.
Soms heeft een plant ook een derde naam. Dit is de variëteit: meestal de naam die de kweker van de plant heeft gegeven. Wij hebben ook onze eigen variëteiten, zoals de Phlox paniculata vossenstein. ‘Vossenstein’ komt van de straat waar de kwekerij zich bevindt, namelijk de Vossensteinsesteeg. Soms heeft een plant die door ons is gekweekt ook de naam van een van de familieleden, zoals Stachys Reinier.

Al met al belangrijk dus om jezelf te verdiepen in deze plantennamen en eraan te wennen deze te gebruiken.